Xosé Vázquez Pintor (Melide, 1946) reflicte nun poema a primeira vez que viu o mar, na Praia do Orzán –na Coruña–, da man de seu pai. Na escola franquista predominaba o estudo memorístico de ríos, mares, montes, capitais, reis… De aí, que a primeira vez que se vía realmente o mar era sempre un recordo inesquecible.
Lembro a primeira vez que ollei o mar sen as follas
de tantas páxinas que había que saber sempre
nas mañás de outono cando chove ou venta en serio
e un don el mandábanos saír de viaxe triste
para navegar os centímetros de palabras
no mapamundi, a bordo da variña de bido:
escarregat categat e sun gran bel pequeno
bel e ao norde oghost e mar de kara, de barents…
E o Mar do Orzán pelexaba en xogo cos tranvías
de Rubine: chaf, rompendo as bocas dos rapaces
da aldea para os retratos da época sen guerra
que era toda azul e arrecendente a latas, bombos
de sardiñas, leite de muiño, queixo de goma,
que nos daban abasto despois que o douro nace
nos picos de urbión na provincia de soria e pasa…
ata chegar ao atlántico… ¿e non rebenta o mar
con tanta auga? –pensabamos todos en silencio.
O Mar do Orzán andaba louco, botaba fóra
e eu gardábame na mau do pai, que estaba forte
e quente coma a terra no tempo das seituras.
Houbo risas dos rapaces, xurro contra os vidros…
e o pai díxome: verás en xullo, cando veñan
as xentes que poden gastar praia, nunca nós.
